Valsalva manevrası aynı zamanda Vagal manevra olarak da bilinir. Günümüzde tanı ve tedavi amaçlı yararlanılabilen, özellikle ambulans ve acil servislerde görülen bir uygulamadır. Hekimler, hemşireler, ATT’ler, paramedikler tarafından gerçekleştirilebilir.
Otonom sinir sistemi, parasempatik ve sempatik bölümlerden meydana gelir. Visseral uyarımdan sorumludur. Abdomen ve toraksın üst kısmının parasempatik uyarısı, kalbin ileti sistemini ve kalp hızını baskılar.
Manevra hasta sırt üstü yatarken, normal nefes aldırılarak başlar. İkinci adımda ağzı ve burnu sıkıca kapatılır. Bundan sonra da kapalı ağız ve buruna karşı nefes vermesi istenir. Günümüzde özellikle SVT tanı ve tedavilerinde, kalp yetmezliği ve sol ventrikül disfonksiyon değerlendirilmesinde, venöz dönüşün değerlendirilmesinde dopplerde pratikte yararlanılır.
Bununla birlikte Valsalva manevrası farklı uygulamalara da sahiptir. Hastanın durumuna göre bunlar da medikal ekipler tarafından muayene esnasında tercih edilebilir.
Valsalva Manevrası Nasıl Yapılır?
Valsalva manevrası esnasında solunum ve dolaşımda değişik etkiler oluşur. İntratorasik basınçta artış meydana gelir. Kalbe venöz dönüşü azalır. Periferik venöz basınç artışı sağlanır.
Manevra sırasında göz içi basınç da arttırılır. Retina dekolmanı tehlikesi de yükselir. Burun ya da kulak zarı ameliyatı veya farklı bir cerrahi müdahale gerçekleştirilmiş hastalarda hekime danışmadan yapılmamalıdır.
Dolayısıyla yöntem tıbbi personeller tarafından gerçekleştirilmeli, bilgisi olmayan kişiler tarafından denenmemelidir.
Valsalva Manevrası Tekniği
Valsalva manevrası hasta sırt üstü yatar pozisyonda, normal bir inspiryum ardından kapalı glottise karşı kuvvetle nefes alma şeklindedir.
Hastanın boyun damarlarında oluşan gerginlik, karın duvarı gerginliği, yüzde kızarıklık gibi belirtiler yer almalıdır. Bu 10-15 saniye korumalı ve ardından bırakılmalıdır. Sonrasında ise nefes almaya normal şekilde devam edilmelidir.
Ancak bazı uygulamalar sırasında, hastanın engele karşı basınç yapacak biçimde üflemesi tavsiye edilse de rutin olarak gerekli olmayabilir. Bunun yanı sıra modifiye olarak da gerçekleştirilebilir.
Burada sırt üstü şekilde yatan hastanın bacakları, eş zamanlı olarak minimum 45 derece kaldırılır.
Karotid Sinüs Masajı
Karotid sinüs masajı da Valsalva manevrası örnekleri arasındadır. Karotid sinüs üstünde glossofaringeus ile vagus kranial sinirlerinin efferent lifleri yer alır. Sinüslerin uyarması ile medüller merkeze taşınan uyarı, vagus siniri aracılığıyla parasempatik etki meydana getirir.
Masaj yapılırken önce karotis muayenesi gerçekleştirilir. Sırtüstü yatırılan hastanın bilateralkarotis arterleri dinlenir. Ardından da üfürüm olup olmadığı incelenir. Şayet mevcutsa olası karotis darlığı veya plağı düşünülür.
Bu durumda masaj yapılması önerilmez. Karotis siniri bulmak için sıklıkla baş karşı yöne çevrilmekte, mandibula köşesiyle sternokloidomastoideus arasında tiroid kıkırdağı derecesinde arteriyel pulsasyon bulunur.
Ardından 5 ile 10 dakika arasında süren bası gerçekleştirilerek masaj sağlanır. Pulsatil ve dairesel basının etkili olduğu belirtilse de karotis basınının devamlılığı bakımından tavsiye edilmez. Şayet beklenen yanıt meydana gelmezse, 2 dakika ardından yeniden gerçekleştirilebilir.
Bir yanıt yazın